Varyasyong Ponolohikal ng Wikang Mandaya sa llang Munisipalidad ng Davao Oriental

Raymund  M. Pasion,; Mary Ann  S. Sandoval,

Varyasyong Ponolohikal ng Wikang Mandaya sa llang Munisipalidad ng Davao Oriental

Abstract:

Pangunahing layunin ng pag-aaral na ito na tuklasin ang varyasyong ponolohrkal at ang finggwistikaf na katangiartg makikita sa wikarrg Mandaya na kaiba sa wikeng Filipino na matatagpuan sa munisipalidad ng Caraga, Manay, Baganga, at Cateel ng Probinsyang Davao Oriental, sa pamamagitan ng paglilikom at pagtatala ng mga terminong kultural na pangkabuhayan-pagsasaka, pangangaso, pangingisda at paghahayupan, batay sa Indigenous Knowledge System and Practices (IKSP) at pagsasalin sa The Swadesh Word List ni Morris Swadesh. Metodong kwalitatibo ang ginamit sa pag-aaral na ito bagama’t nahahaluan ng kwantitabo dahil sa minsang paggamit ng bilang at porsyento. Ang paraan o metodong indehinus at deskriptibo ang ginamit mula sa paglilikom hanggang sa pag-aanalisa ng mga datos. Ang mga impormante ay napili sa pamamagitan ng kombinasyong purposive at snow-ball sampling. May varyasyon ang wikang Mandaya sa apat na munisipalidad. Batay sa ponolohikal ay karaniwang nawawala ang tunog na /h/ sa mga salitang ginagamit sa Caraga at Manay kaysa sa mga salitang ginagamit sa Baganga at Cateel. Samantala, nananatili naman ang tunog na /el/ (swa) at ponemang /I-I/ (glide l) sa Caraga at Manay, unti-unti itong nawawaia sa Baganga at hindi na ito naririnig sa mga saiita sa Cateei, Sa pangkalahatan, dahil sa paktor na heograpikal, sikolohikal at sosyolohikal na nagaganap sa wikang Mandaya, hindi maiiwasang magkaroon ng varyasyon sa ponolohikal na aspekto nito.

References:

Coupland, N. (2007). Style: Language Variation and Identity. Cambridge: Cambidge University Press.
Ekert, & Rickford, J. (Eds.). (2001). style and Sæiolinguistjc Variation. Cambridge: Cambridge University Press, 2001.
Fromklin, V. et al. (2003). An Introduction to Lang.e (7th Ed.). Thomson: Heinle. Giles, H., et al. (Eds.). (1991). Context of Accommodation: Developments in Applied Sociolinguistics. Cambridge: Cambridge University Press.
Gumperz, J & Hymes, D. (Eds.). (1986). Directions in Sociolinguistics. Oxford: Basil Blockwell Ltd.
Halliday, M. et al. (1964). The Linguistic Sciences and Language Teaching. London: Longman, Green and Co. Ltd.
Lewis, P.M., Simons, C.F., & Fennig, C.D. (eds.). 2013. Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition. Dallas, Texas: SIL International. Retrieved from http://wwnu.ethnologue.com
L-MACI (Lungga Mangmang Agong Center, Inc.). (2006). Critique on selected published and unpublished works on Mandaya culture: Viewpoints of the Mandaya Mangkatadong (Elders). Mati City. Lungga Mangmang Agong Center, Inc.
NCIP (National Commission on Indigenous Peoples). (2012). Retrieved June 5, 2012 from http://www.ncip.gov.ph
NCIP (National Commission on Indigenous Peoples). (1997). Historical accounts: The documents of convertion of CADC 108 to CADT. Davao Oriental: National Commission on Indigenous Peoples
Poplack, S. (1993). Variation Theory and Language Contact. In Preston, DR. (Ed.), American Dialect Research (pp. 251). Philadelphia: John Benjamin B.V.
TREES (Tribal Education on Ecological System) & I-MACI. (2006). Mandaya. Davao Oriental: Tribal Education on Ecologicd System
TREES. Yang kadudullog ng Mandaya. Tagum City: Tribal Education on Ecological System
Kabisaan ng Sanayang Aklat sa Paglinang ng Filipino 3 (Retorikang Filipino) DOI: https://doi.org/10.59120/drj.v9i1.31 Raymund M. Pasion, Mary Ann S. Sandoval