HomeThe Journal of Historyvol. 45 no. 1 - 4 (1999)

Kilusang Panlipunan at Ang Dios-Dios sa Samar at Leyte

Daniel C. Talde

Discipline: History

 

Abstract:

Lubhang napakarami ang babasahin tungkol sa mga papel ng Leyteño-Samarnon noong himagsikang Pilipino laban sa mga kolonyalistang Kastila at Amerikano. Karamihan sa mga rebolusyonaryong nabanggit ay mayroong pormal na edukasyon at nagmula sa mga kilalang angkan. Ngunit ang mga pagkilos ng mga kasapi sa popular na kilusang iyon sa Leyte at Samar ay hindi masyadong nabigyang pansin sa teksbuk ng kasaysayan. Marahil ay dahil sa kawalan noon ng mga tamang impormasyon. Sa kabutihang palad, maraming mananaliksik ngayon ang nakatipon ng mga datos tungkol sa popular na kilusan sa mga nasabing lugar. Napaka-halagang material ang mga ito sa aking papel.

 

May dalawang mahahalangang layunin ang papel na ito:

  1. Tangkaing ipaliwanag ang pinagmulan ng popular na kilusan, at isalaysay ang iba't ibang uri nita sa Leyte at Samar;
  2. Ipakita ang katapangan sa pakikipaglaban ng popular na kilusan bilang kasama sa malawakang kontra-Kastila at kontra-Amerikanong pakikibaka.

 

Sa ganitong pagkasuri lalawak ang ating pananaw sa kasaysayan ng popular na kilusang ito sa dalawang pulo ng Leyte at Samar.